Του Τάσου Δασόπουλου
Κάτω από το 5% αναμένεται να υποχωρήσει ο δείκτης τιμών καταναλωτή τον Μάρτιο, καθώς στη μεγάλη πτώση των τιμών της ενέργειας προστίθεται σταδιακά μια μικρή υποχώρηση των αυξήσεων σε κάποια επιλεγμένα τρόφιμα, που είχαν τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις από το 2022.
Η βασική αιτία της ταχύτερης αποκλιμάκωσης τόσο του εναρμονισμένου όσο και του εθνικού δείκτη τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα είναι οι τιμές της ενέργειας. Η χώρα μας έχει ακόμη σχετικά χαμηλή ενεργειακή αυτάρκεια, παράγοντας μόνο το 25% της ενέργειας που καταναλώνει. Συνεπώς, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων (φυσικού αερίου αλλά και ηλεκτρικού ρεύματος). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, το μεγαλύτερο μέρος του 2022 ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή για την Ελλάδα να αυξάνεται ταχύτερα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Από το τελευταίο τρίμηνο του 2022, όταν οι τιμές ενέργειας άρχισαν να υποχωρούν, η πορεία αυτή αντιστράφηκε. Ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή άρχισε να αποκλιμακώνεται ταχύτερα από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα στο τέλος Μαρτίου ο ΕνΔΤΚ για την Ελλάδα να βρίσκεται στο 5,4% και ο μέσος όρος της Ευρωζώνης στο 6,9%.
Remaining Time-0:00
Fullscreen
Mute
Ένας πρόσθετος παράγοντας για τον οποίο ο εθνικός δείκτης τιμών καταναλωτή για τον Μάρτιο θα βρεθεί κάτω από το 5%, είναι το γεγονός ότι στον εθνικό ΔΤΚ, οι τιμές της ενέργειας έχουν μεγαλύτερη “βαρύτητα” στη διαμόρφωση του εθνικού δείκτη από ότι στον ΕνΔΤΚ.
Θετικές ενδείξεις και στα τρόφιμα
Εκτός από τις τιμές της ενέργειας, οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης και του υπουργείου Οικονομικών καταγράφουν επιβράδυνση των αυξήσεων σε τρόφιμα όπως κάποια είδη δημητριακών, το γάλα το κρέας και τα αυγά που είχαν μεγάλη αύξηση στις τιμές τους το 2022. Η αύξηση είχε βασική αιτία το κόστος παραγωγής, το οποίο εκτοξεύτηκε μαζί με τις ανατιμήσεις της ενέργειας όλο το 2022 και τους πρώτους μήνες του 2023. Το επιπλέον κόστος για την παραγωγή των τροφίμων έφτασε στο αποκορύφωμά του στα τέλη του 2022 και πλέον άρχισε να αποκλιμακώνεται σταθερά. Ωστόσο, οι πρώτες πραγματικές μειώσεις τιμών θα πρέπει να αναμένονται μέσα στο καλοκαίρι, όταν πια οι παραγωγοί θα μπορούν να πωλούν τα προϊόντα τους φθηνότερα. Οι τελευταίες αυτές εξελίξεις οδήγησαν το οικονομικό επιτελείο να αναθεωρήσει στο τέλος του πρώτου τριμήνου του έτους τον ετήσιο πληθωρισμό για την Ελλάδα από το 5% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός, στο 4,5%.
Το πρόβλημα του δομικού πληθωρισμού
Η υποχώρηση του γενικού πληθωρισμού, εκτός από τις τιμές στα τρόφιμα, θα αρχίσει να αποκλιμακώνει σταδιακά και το τελευταίο πρόβλημα που δημιούργησαν οι ανατιμήσεις σε τρόφιμα και καύσιμα: Αυτό του δομικού πληθωρισμού, ο οποίος συνεχίζει να αυξάνεται σε Ελλάδα και Ευρωζώνη. Ωστόσο, η αποκλιμάκωση σε αυτόν το δείκτη που δεν περιλαμβάνει τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα και την ενέργεια, θα ξεκινήσει πιο αργά και θα έχει αργότερο ρυθμό αποκλιμάκωσης, καθώς περιλαμβάνει προϊόντα και υπηρεσίες οι οποίες δεν επηρεάζονται άμεσα από τις διακυμάνσεις των τιμών της ενέργειας. Ειδικά για την Ελλάδα, δεν αναμένεται να ξαναδούμε τιμές ανάλογες αυτών που καταγράφονταν το 2019, καθώς ο ελληνικός δομικός πληθωρισμός ενσωματώνει ανατιμήσεις ειδών οι τιμές των οποίων ήταν παγωμένες επί χρόνια.
Πηγή: capital