Χρόνος υποβολής
α) Οι υπόχρεοι που είναι ενταγμένοι στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. (ενεργούν φορολογητέες πράξεις ή πράξεις απαλλασσόμενες του φόρου και για τις οποίες έχουν δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών) έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Π.Α. υποχρεωτικά για κάθε φορολογική περίοδο ανεξαρτήτως του υπολοίπου αυτής – χρεωστική, πιστωτική, μηδενική) και μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη της φορολογικής περιόδου (βλέπε σχετ. άρθρα 30 και 38 του Κώδικα ΦΠΑ( ν. 2859/2000)» και αριθ. ΠΟΛ 1108/2014 – Β’ 937 Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών).
Η φορολογική περίοδος ορίζεται ως εξής:
➢ Ημερολογιακός μήνας για υπόχρεους που χρησιμοποιούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, καθώς και για το Δημόσιο όταν ασκεί δραστηριότητες για τις οποίες υπόκειται στον φόρο.
➢ Ημερολογιακό τρίμηνο για υπόχρεους που χρησιμοποιούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή για υπόχρεους, οι οποίοι δεν υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων και σε έκδοση στοιχείων, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί λογιστικών προτύπων.
Κατ’ εξαίρεση:
- δεν υποβάλλουν δήλωση Φ.Π.Α. οι υπόχρεοι που έχουν δηλώσει ότι βρίσκονται σε αδράνεια ή αναστολή εργασιών.
- στην περίπτωση που η δήλωση έναρξης, η δήλωση μεταβολής για διακοπή υπαγόμενων σε Φ.Π.Α. δραστηριοτήτων, η δήλωση οριστικής παύσης εργασιών ή η δήλωση μεταβολών, λόγω λύσης και θέσης σε εκκαθάριση, υποβάλλονται εμπρόθεσμα, σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 4987/2022 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας), μετά από την καταληκτική προθεσμία υποβολής της δήλωσης, η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα μέχρι την τελευταία εργάσιμη του επόμενου μήνα από την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων (ΑΥΟ ΠΟΛ 1108/2014).
Επισημαίνεται ότι:
Ο Φ.Π.Α. που οφείλεται για ενδοκοινοτικές αποκτήσεις ή για λήψη αγαθών ή υπηρεσιών που φορολογούνται στο εσωτερικό της χώρας, από υποκείμενους στον φόρο, οι οποίοι δεν είναι εγκατεστημένοι στο εσωτερικό της χώρας, καταβάλλεται από τον εγκατεστημένο στο εσωτερικό της χώρας λήπτη με δήλωση Φ.Π.Α.. Εφόσον, ο λήπτης είναι στο κανονικό καθεστώς με την ίδια δήλωση ασκείται και το δικαίωμα έκπτωσης, εφόσον αυτό παρέχεται (δεν υποβάλλεται έκτακτη δήλωση).
β) Οι υπόχρεοι που πραγματοποιούν αποκλειστικά απαλλασσόμενες πράξεις χωρίς δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους, οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος και τα μη υποκείμενα στον φόρο νομικά πρόσωπα έχουν υποχρέωση υποβολής «έκτακτης» δήλωσης Φ.Π.Α. μόνο για τις φορολογικές περιόδους που πραγματοποιούν ενδοκοινοτικές αποκτήσεις ή λήψεις αγαθών ή υπηρεσιών, για τις οποίες είναι οι ίδιοι υπόχρεοι για την καταβολή του φόρου (σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 13, 14 και 35 του Κώδικα Φ.Π.Α.), μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη της φορολογικής περιόδου στην οποία αφορούν οι ανωτέρω πράξεις.
Σημειώνεται, ότι τα ανωτέρω πρόσωπα όταν πραγματοποιούν, έστω και ευκαιριακά, εκροές που επιβαρύνονται με Φ.Π.Α. υποχρεούνται να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και να υποβάλλουν δηλώσεις, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην περίπτωση α’.
γ) Όλοι οι υποκείμενοι που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς κατ’ αποκοπή καταβολής του φόρου του άρθρου 40 του Κώδικα ΦΠΑ (εκμεταλλευτές σκαφών παράκτιας αλιείας, μήκους μέχρι δώδεκα (12) μέτρων μεταξύ καθέτων, σπογγαλιείς, εκμεταλλευτές σκαφών στη λίμνη Ιωαννίνων, εκμεταλλευτές ιππήλατων οχημάτων) έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Π.Α. ανά ημερολογιακό εξάμηνο, για τα ποσά που οφείλονται με βάση το ειδικό αυτό καθεστώς. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα που ακολουθεί το εξάμηνο.
Στην περίπτωση που οι ίδιοι υποκείμενοι ασκούν και άλλη δραστηριότητα, για την οποία υπάγονται στο κανονικό καθεστώς, υποβάλλουν ξεχωριστές δηλώσεις Φ.Π.Α. για τη δραστηριότητα αυτή σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην περ. α’ (Απόφαση Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ 1010/2015 – Β’139, ΑΔΑ: ΨΤΕΔΗ-Γ5Ρ).
Τρόπος υποβολής της δήλωσης Φ.Π.Α.
α) Για δηλώσεις που υποβάλλονται από 01.07.2016 και εφεξής η δήλωση υποβάλλεται με το έντυπο 050 – Φ.Π.Α. ΕΚΔΟΣΗ 2016, Φ2 TAXIS (σχετ. η αριθ. ΠΟΛ. 1084/2016 – Β’1943, ΑΔΑ: 773ΔΗ-3ΞΚ Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων). Σχετικές οδηγίες για τη συμπλήρωση του εντύπου έχουν δοθεί με τις εγκυκλίους ΠΟΛ 1082/2015 (ΑΔΑ: 60ΗΜΗ-Α4Ζ), ΠΟΛ 1191/2015 (ΑΔΑ: 7ΓΣΑΗ-756), ΠΟΛ 1093/2016 (ΑΔΑ: 6ΗΛΙΗ-7ΞΘ) και Ε. 2185/2020 (ΑΔΑ: ΩΥΞΡ46ΜΠ3Ζ-ΟΣΠ).
β) Οι δηλώσεις Φ.Π.Α. υποβάλλονται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο ανεξαρτήτως του εάν είναι εμπρόθεσμες ή εκπρόθεσμες και ανεξαρτήτως του υπολοίπου τους, εκτός εξαιρέσεων (σχετ. η αριθ. ΠΟΛ 1267/2011 – (ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ), Β’ 44 – ΑΔΑ:ΒΟΖΝΗ-0ΝΓ Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών).
γ) Η υποβολή της δήλωσης δεν προϋποθέτει την καταβολή του φόρου (ολικώς ή μερικώς).
δ) Για τις δηλώσεις ΦΠΑ που υποβάλλονται από 5/12/2022 και εφεξής και αφορούν φορολογικές περιόδους από 1/1/2022 και εφεξής, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προσυμπληρώνει τις κατηγορίες εκροών και εισροών με τους αντίστοιχους φόρους στους σχετικούς κωδικούς των πινάκων της δήλωσης ΦΠΑ βάσει των δεδομένων που διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ, και του χαρακτηρισμού αυτών, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες αποφάσεις.
Η ορθή και ακριβής συμπλήρωση και υποβολή της δήλωσης Φ.Π.Α. συνιστά υποχρέωση και ευθύνη του υποκείμενου στο φόρο. Η προσυμπλήρωση των δηλώσεων ΦΠΑ έχει ως σκοπό τη διευκόλυνση του υποκειμένου στο φόρο κατά την υποβολή της δήλωσής του και δεν είναι δεσμευτική γι’ αυτόν. Τα προσυμπληρωμένα ποσά στους κωδικούς της δήλωσης ΦΠΑ δύνανται να τροποποιούνται από τον υποκείμενο στον φόρο (σχετ. η αριθ. Α.1170/2022, Β΄6112. ΑΔΑ: 6ΓΙΨ46ΜΠ3Ζ-ΧΗΒ, απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ)
Χρόνος καταβολής του φόρου
α) Ο οφειλόμενος φόρος καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα κατά τον οποίο λήγει η προθεσμία υποβολής της δήλωσης.
Ειδικά, επί εμπρόθεσμων δηλώσεων με υπόλοιπο άνω των 100€, υπάρχει η δυνατότητα καταβολής σε δύο άτοκες (2) ισόποσες δόσεις. Το ποσό της δεύτερης δόσης καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα, από την υποβολή της εμπρόθεσμης δήλωσης.
β) Κατ’ εξαίρεση: Ποσό χρεωστικού υπολοίπου έως 30€ δεν καταβάλλεται αλλά μεταφέρεται στη δήλωση της επόμενης φορολογικής περιόδου και προσαυξάνει το τυχόν χρεωστικό υπόλοιπο ή μειώνει το πιστωτικό της περιόδου αυτής, με εξαίρεση την παύση εργασιών η τη δήλωση διακοπής των υπαγομένων σε ΦΠΑ δραστηριοτήτων.
